Zo voelt het leven als je EB hebt

Richtlijnen tijdens operatie

Wanneer een patiënt met EB wordt opgenomen voor een operatieve ingreep, kunnen situaties ontstaan waarin de kwetsbare huid beschadigd wordt voor, tijdens en na de ingreep temeer omdat de patiënt op dat moment zelf niet kan aangeven wat wel en niet kan. Om deze schade zoveel mogelijk te beperken, dienen een aantal specifieke aandachtspunten gerespecteerd te worden.

Contacteer het EB-centrum

Huidbescherming

Het is van groot belang zowel de operatietafel te voorzien van zacht polsterend materiaal als bij de patiënt extra verband aan te brengen.

Er wordt gevraagd aan de verpleegafdeling om de patiënt met een preventief beschermend verband naar de operatiekamer te brengen, waarbij het operatiegebied wordt vrijgelaten. Wanneer tijdens de ingreep een huidgedeelte met wonden onbedekt is en men hoeft daar niet direct bij, dan is het aan te raden dit lichaamsgebied af te dekken met plastic huishoudfolie. De huishoudfolie zorgt ervoor dat de wonden afgedekt zijn en dat de patiënt warm blijft. Bovendien kan de plasticfolie zonder schade worden verwijderd.

Zorg ervoor dat voldoende extra verband meegegeven wordt naar de operatiekamer, zodat aansluitend aan de ingreep de huid verbonden wordt.

Verplaatsing van de patiënt op de operatietafel

Til de patiënt met laken en al op zonder te duwen of trekken aan de patiënt! Verschuif de patiënt zeker niet!

Parametercontrole

  • Bloeddrukmeter: breng onder de manchet van de bloeddrukmeter Mesoft® compressen aan zodanig dat de manchet op geen enkele plaats de huid direct raakt.
  • Saturatiemeting: omkleed de vinger of teen, waarop de saturatiemeter wordt geplaatst met Mepitel®  De saturatiemeting is hierbij nog steeds goed mogelijk en de teen/vinger wordt beschermd.
  • ECG-plakkers: plakrand van ECG-plakker gedeeltelijk afknippen, dan aanbrengen en fixeren met Mepilex® Transfer met opening voor ECG-geleidingspunt.

Een alternatief is stukjes Mepitel® (siliconengaas Molnlycke) waarin een gaatje is gemaakt zodat de elektrode de huid kan raken, op huid te leggen en hierop ECG-plakkers aan te brengen.

Na afloop ECG-plakkers niet verwijderen maar meerdere malen invetten met vette zalf. Na verloop van tijd (halve dag) zullen adhesieve eigenschappen van plakker zo sterk verminderd zijn dat de plakkers zonder schade zullen afvallen. Eventueel kan ook gebruik gemaakt worden van Trio Niltac spray®.

Desinfectie van de huid

De onbeschadigde huid kan worden gedesinfecteerd met de gebruikelijke middelen zoals alcohol 70% of chloorhexidine 0,5% in alcohol 70%, doch zonder over de huid te wrijven. Het is beter om de vloeistof op de huid aan te brengen en deze te laten drogen.

OK-doeken

Bij gebruik van OK-doeken mogen de plakstrips niet op de huid worden gefixeerd, omdat de huid flink beschadigd raakt bij het verwijderen van de doeken. Eventueel kunnen de groene steriele doeken als alternatief worden gebruikt.

Fixeren infuus, katheterslang en/of neussonde

Breng Mesoft® compressen onder de garrot aan zodat deze geen contact heeft met de huid. Gebruik tevens Mesoft® compressen om de huid op te spannen tijdens het aanprikken. Breng, voordat de naald wordt gefixeerd, een stuk Mepiform® (siliconenpleister) onder de naald aan. Er moet een split geknipt zijn in het stukje Mepiform®, omdat het dan gemakkelijk rondom de insteekplaats  aangebracht kan worden. Op deze manier rust de infuusnaald niet direct op de huid. De tape ter fixatie van de infuusnaald moet op het stukje Mepiform® worden aangebracht. Fixeer het geheel daarna nog met een zwachtel.

Na het verwijderen van de infuusnaald, kan de Mepiform® zonder schade van de huid gehaald worden door dit voorzichtig op zichzelf op te rollen.

Deze fixatiemethode kan ook toegepast worden bij het fixeren van bijv. een katheterslang of neussonde of maagsonde.

Neussonde/ maagsonde

Bij voorkeur wordt geen neussonde of maagsonde geplaatst vanwege het grote risico van beschadiging van de slijmvliezen. Wanneer toch een neussonde of maagsonde is aangewezen, moet een sonde van siliconenmateriaal worden gebruikt. Dit is een sonde van zacht materiaal, waarbij beschadiging van de slokdarm wordt verkleind en die meerdere weken kan blijven zitten.

Zuurstofmasker/tube

Er wordt bij voorkeur een zacht siliconenmasker gebruikt dat goed wordt ingevet met vaseline. Eventueel kan er nog een stuk Mepitel® in het peri-oraal gebied worden aangebracht, zodat druk van hand van anesthesist minder snel blaren zal veroorzaken. Ook bij het plakken van de tube dient er extra aandacht te worden besteed aan de bescherming van de omgevende huid.

Ogen

De ogen mogen niet worden afgeplakt. Breng duratears en fysiologisch aan in de ogen. Let op dat er geen fel licht wordt gebruikt zolang de patiënt niet in slaap is.

Warmtelamp

Bij gebruik van een warmtelamp moet erop worden gelet dat deze alleen op een lage warmtestand staat. Een hoge temperatuur kan blaren veroorzaken. De operatiezaal dient niet extra verwarmd te worden.

Algemeen

  • steeds deppen, niet wrijven
  • Geen wrijving of druk op de patiënt aanbrengen
  • De patiënt niet verschuiven
  • Altijd bescherming (Mepilex® of Mepitel®) aanbrengen op de huid voor er iets op wordt aangebracht
  • Geen pleisters, plakdoeken of plakkers gebruiken

Auteurs

EB-nurses, neonatologie, UZ Leuven

Meer lezen 

Nederlands (EB-handboek): Eerste hulp 

Engels (EB-handbook) : Anaesthesia & OP

Engels Emergency Management Steps for Epidermolysis Bullosa  

Frans: Urgences (Momenteel enkel beschikbaar in het Frans op de website van Orphanet)

Publicaties

Schoolfolder "Epidermolysis bullosa op school"

Schoolfolder "Epidermolysis bullosa op school"

Downloaden

Bestellen

Schrijf je in op onze nieuwsbrief