• Herziening van de classificatie 2020: samenvatting
• Classificatie van EB in het kort
• 1. Classificatie van klassieke epidermolysis bullosa (EB)
• 2. Classificatie van andere aandoeningen met huidfragiliteit
• Een beetje geschiedenis en bronnen
• Consensusmeeting 2014: oude benamingen verdwijnen

De kennis over EB en de pathogenese (= hoe de ziekte ontstaat) is de laatste decennia sterk toegenomen.  

Herziening van de classificatie 2020: samenvatting

Epidermolysis Bullosa (EB) is een groep van zeldzame genetische aandoeningen met een abnormaal fragiele huid. Er zijn veel verschillende types; sommige zijn mild, terwijl andere invaliderend of zelfs dodelijk kunnen zijn. Door de vooruitgang in de wetenschap worden er steeds nieuwe typen herkend. Om het nog verwarrender te maken, zijn er in de loop der jaren verschillende namen gebruikt voor hetzelfde type, waardoor het voor patiënten en professionals moeilijk is om deze aandoeningen te begrijpen en erover te leren.

Een internationale groep van EB-deskundigen komt ongeveer om de zes jaar bijeen. Zij herzien de terminologie in het licht van de wetenschappelijke vooruitgang, om de namen van de ziekten zinvoller en relevanter te maken. In deze laatste versie wordt het "uienschil"-systeem toegepast, waarbij de diagnose van EB in lagen wordt benaderd: blaarniveau, klinische kenmerken, overervingspatroon en genetische mutatie.

De traditionele EB-categorieën - simplex, junctioneel, dystrofisch en Kindler EB - blijven behouden, met kleine wijzigingen. In het verleden werden de aandoeningen vaak vernoemd naar de artsen die ze het eerst beschreven, maar deze "eponiemen" zijn nu allemaal verdwenen, behalve Kindler.

Blaren zijn het kenmerk van EB, maar andere aandoeningen waarbij de kwetsbaarheid van de huid tot uiting komt in pellende huid, erosies of schilfering kunnen ook ernstige problemen veroorzaken voor patiënten. De nieuwe classificatie kent twee hoofdcategorieën EB: "Klassieke EB" en "Andere aandoeningen met huidfragiliteit". De expertengroep wil deze "EB-gerelateerde" aandoeningen onder de EB-paraplu houden, zodat alle patiënten met een kwetsbare huid baat kunnen hebben bij behandelingen voor EB.

Deze nieuwe EB-classificatie zal nuttig zijn voor patiënten, zorgverleners en wetenschappers. 

Classificatie van EB in het kort

De klassieke EB wordt onderverdeeld in vier hoofdtypen, op basis van de plaats in de huid waar de blaren ontstaan. Ongeveer 20% van de EB-gevallen is dystrofisch (DEB), 10% junctioneel (JEB), en 70% simplex (EBS); het Kindler-syndroom is zeer zeldzaam. De genetische fouten bij EB leiden tot defecten in huideiwitten die ervoor moeten zorgen dat de buitenste huidlaag (epidermis of opperhuid) aan de diepere laag (dermis of lederhuid) hecht. Sommige typen EB worden dominant overgeërfd, andere recessief. Er zijn meer dan 30 klinische subtypen.

Een aandoening die 'EB acquisita' wordt genoemd en die ernstig is en qua symptomen lijkt op RDEB, wordt niet geclassificeerd als EB, omdat het een auto-immuunziekte tegen collageen VII is en niet kan worden behandeld zoals erfelijke EB.

Dystrofische EB (DEB)	Junctionele EB (JEB)	EB Simplex (EBS)	Kindler syndroom
Mutaties in: COL7A1 (100% van alle gevallen)	Mutaties in: LAMA3, LAMB3 en LAMC2 COL17A1 ITGA6, ITGB4, ITGA3	Mutaties in: KRT5 en KRT14 (75%) PLEC KLHL24 DST EXPH5 CD151	Mutaties in: FERMT1
recessief of dominant	recessief	Meestal dominant maar soms ook recessief	recessief
Blaren in de dermis (onderste huidlaag)	Ernstige blaarvorming in het basale membraan	Blaarvorming in de epidermis (opperhuid)	Blaren in verschillende huidlagen
Een 11-tal klinische subtypen	Een 8-tal klinische subtypen	70% van alle EB-gevallen Loslating boven het het basale membraan	Ook slijmvliezen aangetast Lichtgevoeligheid Zeer zeldzaam

1. Classificatie van klassieke epidermolysis bullosa (EB)

Niveau van splijting van de huid	EB-type	Overerving	Gemuteerde genen	Betrokken eiwitten
Intra-epidermaal (binnen de epidermis of opperhuid)	EB Simplex	dominant	KRT5, KRT14	Keratine 5, keratine 14
			PLEC	Plectine
			KLHL24	Kelch-like member 24
		recessief	KRT5, KRT14	Keratine 5, keratine 14
			DST	BP230
			EXPH5	Exophiline 5
			PLEC	Plectine
			CD151 (syn. TSPAN24)	CD151 antigen (syn. tetraspanin 24)
Junctioneel (ter hoogte van het basale membraan)	Junctionele EB	recessief	LAMA3, LAMB3, LAMC2	Laminine 332
			COL17A1	Collageen type XVII
			ITGA6, ITGB4	Integrine alfa6 beta4
			ITGA3	Integrine alfa3 subunit
Dermaal (binnen de dermis of lederhuid)	Dystrofische EB	dominant	COL7A1	Collageen type VII
		recessief	COL7A1	Collageen type VII
Gemengd	Kindler EB	recessief	FERMT1 (syn. KIND1)	Fermitine family homolog 1 (syn. kindlin-1)

Subtypes van EBS, DEB en JEB

2. Classificatie van andere aandoeningen met huidfragiliteit

 

Niveau van splijting van de huid	Benaming	Overerving	gemuteerde genen	betrokken eiwitten
Intra-epidermaal	Peeling skin disorders	recessief	TGM5, CSTA, CTSTA, CTSB, SERPINB8, FLG2, CDSN, CAST, DSG1b, SPINKS	Transgluaminase 5, Cystatine A, Cathepsine B, Serpine protease inhibitor 8, Filaggrine 2, Corneodesmosine, Calpastatine, Desmogleine 1, LEKT1
Intra-epidermaal	Erosive skin fragility disorders	recessief	DSP, JUP, PKP1, DSC3, DSG3	Desmoplakine, Plakoglobine, Plakophiline 1, Desmocoline 3, Desmogleine 3
Intra-epidermaal	Hyperkeratotic disorders with skin fragility: Keratinophatic ichtyoses	dominant	KRT1, KRT10, KRT2	Keratine 1, 10, 2
		recessief	KRT10	Keratine 10
Intra-epidermaal	Hyperkeratotic disorders with skin fragility : Pachyonychia congenita	dominant	KRT6A, KRT6B, KRT6C, KRT16, KRT17	Keratine 6A, 6B, 6C, 16, 17
Dermaal	Syndromic connective tissue disorder with skin fragility	recessief	PLOD3	Lysyl hydroxylase 3

Een beetje geschiedenis en bronnen

De eerste genen die coderen voor huideiwitten maar defect zijn bij EB, werden ontdekt in het begin van de jaren 1990. Er zijn nu 20 genen geïdentificeerd waarvan mutaties gekend zijn die EB veroorzaken. Daarnaast zijn er nog meer ‘modifier’ - genen die de ernst van de symptomen beïnvloeden. Al deze genen vormen mogelijke doelwitten voor therapie, symptoomverlichting en diagnostiek. Toch zijn er veel mensen met symptomen die doen denken aan EB, maar bij wie nog geen mutaties gevonden zijn in bekende EB-genen. 

De leden van EB-ResNet herzien regelmatig de classificatie van EB op basis van uitgebreide klinische en moleculaire kennis. De resultaten van de 2019 consensusmeeting werden gepubliceerd op 4 februari 2020: Has, C et al.:  Consensus reclassification of inherited epidermolysis bullosa and other disorders with skin fragility. The British journal of dermatology, 10.1111/bjd.18921. 4 feb. 2020, doi:10.1111/bjd.18921:

Meer lezen? https://www.eb-researchnetwork.org/research/what-is-eb/ 

Consensusmeeting 2014: oude benamingen verdwijnen

Sinds de laatste consensus (publicatie maart 2014) werden de namen van sommige subtypes gewijzigd.

De onderverdeling in vier hoofdtypen blijft ongewijzigd: EB simplex (EBS), junctionele EB (JEB), dystrofische EB (DEB) en Kindler syndroom. 

Sommige subtypes werden vroeger genoemd naar de onderzoekers die het type hadden ontdekt. In de nieuwe classificatie zijn deze eponiemen verwijderd. 

Voor de patiënt verandert er uiteraard niets. Alleen de naam van het subytpe is nu anders. 

Oude naam	Nieuwe naam
EBS Weber Cockayne	EBS localised
EBS Koebner	EBS generalised intermediate
EBS Dowling Meara	EBS generalised severe
JEB Herlitz	JEB generalised severe
JEB non-Herlitz	JEB generalised intermediate
DDEB Cockayne-Touraine & Pasini	DDEB generalised
RDEB Hallopeau-Siemens	RDEB generalised severe
RDEB non-Hallopeau-Siemens	RDEB generalised intermediate